Projectontwikkelaars met de handen in het haar door vernietiging van het grond- en pandendecreet (12/03/2014)

Bij arrest van 07.11.2013 nr. 145/2013 vernietigde het Grondwettelijk Hof het onderdeel m.b.t. de sociale lasten uit het grond- en pandendecreet.

Even ter opfrissing: het grond- en pandendecreet bepaalde dat bij sommige grotere projecten zoals bijvoorbeeld verkavelingen van meer dan 10 loten of een oppervlakte van meer dan een halve hectare, een sociale last (bijvoorbeeld een te betalen geldelijke compensatie of een afstand in natura) diende te worden gekoppeld aan een bouw- of verkavelingsvergunning.

Voor particulieren kon deze sociale last oplopen tot 20% van het project. Bovendien werd ook nog een last inzake bescheiden woonaanbod opgelegd, welke in principe 20% van het project bedroeg.

In ruil werden door de decreetgever bepaalde fiscale compensaties voorzien.

Het zijn deze fiscale compensaties die het Grondwettelijk Hof strijdig heeft bevonden met de Europese regelgeving. Het Hof was van oordeel dat de sociale lasten zonder deze fiscale compensaties de evenredigheidstoets niet meer konden doorstaan. Het onderdeel van het decreet m.b.t. het bescheiden woonaanbod bleef echter wel overeind.

Gevolg van deze vernietiging is dat, bij nieuwe aanvragen, alleszins geen sociale lasten meer kunnen worden opgelegd.

De vraag stelt zich uiteraard  wat het gevolg zal zijn voor reeds afgeleverde of reeds uitgevoerde vergunningen waaraan sociale lasten werden gekoppeld.

Project per project en geval per geval zal steeds moeten nagegaan worden op welke wijze kan voorzien worden in een passend rechtsherstel.

Hierbij kan gedacht worden aan :

• Het indienen van een nieuw beroep, hetzij bij de Bestendige Deputatie, hetzij bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen, en dit binnen een termijn van 6 maanden te rekenen vanaf de publicatie van het arrest van het Grondwettelijk Hof in het Belgisch Staatsblad;
• Het indienen van een nieuwe aanvraag zonder hierbij te voorzien in sociale lasten;
• Het vorderen van een schadevergoeding van de overheid.

Verder blijft er momenteel nog veel onduidelijkheid, onder meer over het lot van de lokale reglementen inzake sociaal woonbeleid zoals vele gemeenten deze hebben uitgevaardigd.

Al deze reglementen zijn ingevolge het arrest ongrondwettig bevonden door het Grondwettelijk Hof.

Deze reglementen verdwijnen echter niet uit de rechtsorde. Het gevolg daar is dat de lagere overheden in principe verplicht blijven deze onwettige reglementen toe te passen, zelfs op nieuwe aanvragen.

Ook hier zal geval per geval en gemeente per gemeente moeten nagegaan worden op welke wijze hieraan een mouw kan gepast worden.

Bericht geplaatst door Kris Lens - Jurgen Vervaeck op 12/03/2014.